Ada sorang kawan saya ni, minta saya tengokkan satu rumah yang dia rasa macam nak beli, di Pahang. Saya boleh bagi pendapat sahajalah, sebab area yang saya cover hanya Perak, Kedah dan Penang sahaja. Lebih daripada itu, saya tak larat nak drive ulang aling.
Baru minggu lepas, abang ipar ada nak bagi tanah untuk dijual di Melaka. Jauhnya, tak larat nak ulang alik, nanti owner tanah rasa kita tak ada komitmen pula.
So untuk rumah di Pahang kawan saya ni, saya hanya boleh bagi pendapat sahajalah.
Tapi, lepas dia bagi tahu jenis rumah semua, dan harga. Saya rasa macam pelek.
Awat murah sangat!!
Saya pun minta tengok gambar dan detail property itu, rupanya Leasehold.
Kawan saya yang tanya tadi ni balas balik, leasehold tu apa?
Dalam hati saya, member saya ni dah umur dekat 40 rasanya. Dan rasanya dia dengan wife dah beli rumah pertama pun di Pahang. Tapi masih lagi tak tahu leasehold tu apa.
Bukanlah nak riak, atau salahkan sapa sapa.
Cuma, benda ni buatkan saya lagi semangat nak berkongsi, bahawasanya masih ramai lagi yang tak tahu selok belok beli rumah, tapi terus buat purchase. Sebaiknya, tolonglah buat study dulu.
Seriously memang tak banyak pun benda yang anda perlu faham bila beli rumah ni. Dan jangan harapkan agent bagi tahu semua, saya sendiri pun kadang kadang ada bahagian yang saya terlupa nak cakap sebenarnya.
Jadi, InsyaAllah dalam artikel ni saya nak berkongsi segalanya berkaitan dengan rumah leasehold.
Apa itu leasehold?
Yang kita nak faham Leasehold ni bermaksud pemilikan sementara, manakala yang lagi satu ialah freehold.
- freehold – pemilikan tetap, yang ini tak perlu bayar pemilikan.
- leasehold – pemilihan sementara/pajakan sementara, biasanya 99 tahun, selepas 99 tahun, kita kena renew geran di pejabat tanah untuk extendkan tahun pajakan ni.
Kenapa Leasehold Kena Bayar?
Nak mudah kata, tapak rumah yang kita duduk tu hak milik kerajaan. Andai kata, selepas tamat 99 tahun pemilikan kita tu kerajaan ada projek nak buat. Kita tak boleh renew dan terpaksa serahkan kepada kerajaan.
Leasehold ni kebanyakannya 99 tahun, tapi ada juga yang saya perasan di Alor Setar, Kedah ini kawasan leasehold yang 60 tahun sahaja.
So ingat ya, leasehold ada tamat tempoh pemilikan, kalau freehold tiada, dan kita tak perlu bayar untuk renew apa apa.
Sekarang, kita pergi kepada kekurangan dan keburukan leasehold dulu.
Jangan lupa baca juga, pendapat saya yang paling murni di bahagian bawah sekali nanti!
Kekurangan Leasehold
Tak Sesuai Untuk Invest kalau nak main (ma-en) capital gain.
Sebelum tu, saya nak bagi tahu, apa ke jadahnya dengan capital gain ni.
Bila satu satu orang decide nak invest dalam property. Akan ada dua cara buat duit.
Pertama dari sewa yang lebih daripada bank installment. Contoh, beli rumah 200K, bulanan dalam RM 900, tapi mungkin area situ cantik, permintaan tinggi, boleh sewa sampai RM 1400.
So 1400 – 900 = sudah untung RM 500.
Tapi payah tau nak cari, kalau di area Kedah, saya nampak Kuala Ketil sahaja tempat yang bulanan bank loan dengan rate sewa lebih kurang. Selain daripada itu semuanya lebih kurang boleh cover 60 – 70 peratus sahaja dari bank bulanan.
Contoh property owner akan bayar RM 1000 sebulan pada bank, tapi rate sewa baru sampai dalam RM 700. Sebab rate situ tak sampai lagi. Tapi lepas 5 tahun biasanya boleh naik sikit. So lama kelamaan memang akan naik, bergantung kepada permintaan.
Kedua, daripada capital gain. Iaitu, beli rumah dulu 200k contohnya, tapi selepas 10 tahun, katakan value naik, so boleh jual 350K. Katakan pula loan lama 200k yang dia buat tu, selepas 10 tahun, sudah turun RM 180K.
Maka sudah boleh dapat untung 350k – 180k = RM 170K ( tak termasuk dengan kos agency dan lawyer fee )
So ini saya maksudkan dengan capital gain. Tapi untuk biasanya tiada masalah untuk rumah freehold. Kalau rumah leasehold biasanya memang tak akan sampai setinggi value rumah freehold. Sebabnya, satu memang valuer akan bagi rendah sebab leasehold, kedua orang akan rasa takut nak beli.
Tambah lagi kalau ada kawasan yang masih lagi ada freehold.
Orang Takut Nak Beli
Berbalik kepada point capital gain tadi, sememangnya leasehold ni buatkan orang takut nak beli, takut takut kalau kerajaan akan ambil.
Ataupun takut dan kesian dengan waris yang terpaksa pindah atau bayar pula kos pada pejabat tanah untuk renew..
Tak boleh buat loan kalau remaining years tu rendah sangat
Kalau bank loan kan, kebanyakan yang saya tanya. Kalau tinggal 20 tahun, sudah tak boleh buat loan lagi. Kalau 55 tahun gitu, masih lagi boleh buat loan.
Tapi kalau loan untuk goverment servant, LPPSA, kalau dan rendah sampai 40 tahun, loan anda kemungkinan besar kena reject dah. Sebab pernah berlaku kat saya, dalam tahun 2019.
Kalau anda mungkin beli leasehold juga, cuba jual balik selepas 7 atau 10 tahun. Kiranya, tahun yang tinggal tu masih lagi banyak, dalam 80 tahun gitu.
Kelebihan Leasehold
Murah
Leasehold ni, kalau anda perasan untuk rumah subsale. Memang murah berbanding dengan rumah freehold. Ada satu rumah di Alor Setar ni, double storey semid, boleh jual dengan harga 330K sahaja, remaining tahun lagi 55 tahun.
Sedangkan, kalau rumah yang sama, dengan saiz begitu untuk freehold. Boleh pergi sampai 450-550K, dengan kedudukannya di tengah tengah bandar lagi. Memang strategik.
Sesuai Untuk Sewa Return Lebih
Kalau dah murah, apa lagi. Kalau anda beli bulanan pun murah, tapi rate sewa masih lagi tinggi kan? So ini bagi saya, kelebihan juga sebab kita masih lagi boleh dapat income daripada lebihan sewa.
Contohnya, anda beli rumah tu RM 800. tapi sewa boleh main sampai RM 1000. Sudah dapat extra RM 200. Kalau ada 5 biji rumah? sudah dapat RM 1000 bulanan. Tak termasuk lagi rate sewa yang anda boleh naikkan setiap 2 tahun.
Rate sewa ni biasanya boleh naik 5 hingga 10 percent selepas 2 tahun.
Untuk capital gain, sebenarnya value masih lagi akan naik. Cuma tak naik setinggi macam freehold. So sebenarnya, kita masih lagi boleh dapat return.
Sesuai kalau nak invest dan buat homestay.
Ada satu rumah banglo ni, di bandar Alor Setar. Saya ni asek ulang alor setar sahaja, anda jangan ingat saya hanya focus Alor Setar sahaja ya jual rumah. Saya banyak cakap sini, sebab wife terpaksa pindah sini. Tapi saya masih lagi cover Kedah dan Penang.
InsyaAllah saya akan berpindah ke Bertam. Anggaran dalam 1 atau 2 tahun. ( sekrang 2022 )
So ada satu rumah banglo di Alor Setar ni, mungkin sebabkan installmentnya rendah. Dia tukar kepada bisnes homestay, tanah luas, so dia buat kolam renang semua siap. Boleh bayangkan keuntungan dia macam mana, lebih mudah la kot nak control sebab installment bank pun tak tinggi.
Saya pun tak pasti, rumah tu dia beli atau rumah mak pak dia. Saya kenal owner tu sebab sebelum ni dia nak cari tanah di Yan, Kedah.
Sesuai sangat kalau nak duduk lama
Bayangkan kalau atok nenek kita duduk rumah macam ni. Leasehold, kedudukan pula di tengah tengah bandar. Sebab leasehold ni banyak di tempat utama. So mudahnya kita nak balik kampung. Tak adalah orang kata tu kalau balik kampung terlampau dalam sangat.
Macam tak kena ja point saya yang ni, tapi tak apalah. tulis je lah.
Pendapat Saya Yg Paling Murni
Rasanya, semua pun faham. Saya ni agent, jadi asalkan close saya dapat commision. So kebanyakan agent mesti akan lebih focus pada kelebihan sebab nak sale. Lantaklah lah freehold ke leasehold, janji aku close kan?
Tapi insyaAllah saya cuba berlaku adil.
So pendapat saya, kalau tengokkan balik point point saya tadi.
Kalau memang niat nak duduk lama, dan tak ada plan untuk pindah. Kiranya mungkin tapak atau keadaan rumah itu sangat sesuai untuk anda duduk sampai pencen, mungkin tanahnya juga luas, kedudukan rumah pun cantik, keadaannya pun nyaman.
Mungkin sesuai beli rumah leasehold ni, dan boleh duduk sampai pencen.
Sebab tanah yang leasehold, memang murah berbanding dengan freehold. So ini dah jadi kelebihan pada kita yang nak beli.
Tapi kalau niat nak invest untuk dapat capital gain yang maximum, mungkin tak berapa sesuai. Sebab kebanyakan orang takut nak beli rumah leasehold, tambah lagi kalau memang ada projek freehold yang berdekatan.
Andai kata anda memang nak sangat sangat capital gain yang paling tinggi. Ataupun macam saya cakap tadi, kalau beli, jualkannya cepat.
Bagi saya 7 tahun hingga 10 tahun dah kira cantik dah.
Sebabnya ikutkan pengalaman 5 tahun saya jadi agent ni, value tu naik memuncak bila 7 tahun ke atas. Selepas 15 tahun pun naik lagi, tapi tak sekuat macam selepas 7 tahun. Lagi pula, kalau rumah yang dah belas belas tahun ni, keadaan taman itu pun dah tak berapa kemas. Bahu jalan pun dah macam sama level dengan jalan.
Macam senior agent saya biasa bagi tahu, rumah memang saya boleh jual, kalau teruk sangat boleh reno dulu, cat dulu. Tapi kalau dah tamannya dengan jalan rayanya teruk, tak kan nak reno juga kan.
Berkenaan dengan kerajaan yang akan ambil balik selepas 99 tahun itu, entah lah juga. Sebab kebanyakan kawasan leasehold ni sangat sangat luas. Sejauh mata memandang, sedangkan nak buat projek besarkan jalan kat kampung wife saya di Kelantan pun tak jadi sebab satu kampung complain.
Apatah lagi kalau kawasan yang sejauh mata memandang tadi.
Kadang kadang bagi saya, leasehold ni macam bagi peluang pada kerajaan untuk dapat income sahaja. Sebab kalau freehold, memang depa tak boleh nak charge dah. Kalau leasehold ni atleast selepas 99 tahun masih lagi boleh dapat.
Sekian, apa macam? nanti bila anda viewing rumah, boleh cuba sekolahkan agent tu kalau dia tak tahu!
So Macam Mana Ni!!
Nak beli leasehold, tiada masalah. Bergantung kepada tujuan kita, anda tengok balik pada kelebihan dan keburukan leasehold yang senaraikan tadi.
